Artikelen
Artikel
geschreven door Angelique Lagarde:
Bijziende
Knoxx ziet weer scherp dankzij hondenbril
Het
duurde jaren, maar inmiddels weet Yannick Wouters wat haar brokkenmakende
hond Knoxx mankeert. De bordercollie is bijziend en heeft een bril nodig.
Mensen met een bril of lenzen weten hoe het voelt als ze deze hulpmiddelen
niet gebruiken. Objecten zijn wazig en diepte is lastiger in te schatten.
Bij een hond is dit niet anders. Maar dat ook honden last kunnen hebben
van bijziendheid (myopie) is nog vrij onbekend. Toch kunnen zij zich
een bril laten aanmeten en veiliger door het leven gaan.
Yannick
heeft een roedel sporthonden, waarmee ze internationaal op hoog niveau
wedstrijden loopt. Met haar vier bordercollies en ‘vuilnisbakje’
Pepita doet ze aan agility. Zowel Pepita als Knoxx is inmiddels gepensioneerd.
Pepita vanwege haar leeftijd, Knoxx omdat hij, met zijn op maat gemaakte
bril, van de agility-commissie niet meer mee mag doen aan wedstrijden.
Heel jammer, vindt Yannick. Want hij had er plezier in en eindelijk
kan hij, met zijn bril op, het parcours net zo veilig afleggen als een
hond met normaal zicht.
Als
een hond niet goed ziet, kunnen gevaarlijke situaties ontstaan
Plezier in de sport en het samenwerken is heel belangrijk, voor hond
en handler. Yannick en haar honden zijn hier dagelijks mee bezig.
“Je
hebt een band met het dier. Het is een sport die we samen leuk vinden
om te beoefenen.”
Bordercollies
zijn werkhonden die graag veel beweging krijgen en spelletjes leuk vinden.
Ook Knoxx is heel energiek en houdt van rennen. Hij had echter geregeld
een ongelukje waardoor hij blessures opliep; tijdens het sporten, maar
ook bij het wandelen in het bos. Daar is jarenlang onderzoek naar gedaan;
het was onduidelijk waardoor Knoxx zich steeds bezeerde. Yannick maakte
zich veel zorgen.
“Bij
een boswandeling, zo’n 2 jaar geleden, rende de roedel honden
voor me uit een bocht om. Ik zag ze niet meer, maar hoorde ineens een
klap en een hond gillen. Toen ik de bocht om rende zag ik een dame op
de grond liggen. De honden waren drie fietsers tegengekomen, en hadden
ze ontweken. Alleen Knoxx niet: hij knalde vol tegen de fietsster aan,
de middelste nog wel.”
Medische
molen
Yannick begreep niet waar dit gedrag vandaan kwam. Soms leek het erop
alsof Knoxx heel ondeugend was. De vergissingen en ongelukken vielen
echter steeds meer op en Yannick ging op zoek naar de oorzaak. Hierbij
is ze lang op het verkeerde been gezet. Knoxx had namelijk een tijd
geleden zijn poot gebroken en hoewel hij hersteld was, bestond het vermoeden
dat hij er toch nog last van had. Yannick ging met Knoxx terug naar
de dierenarts, die nieuwe röntgenfoto’s maakte, en Knoxx
kreeg weer behandelingen van de fysiotherapeut. Ook natuurgeneeskunde
werd geprobeerd. Niets hielp en Yannick werd er wanhopig van, want het
welzijn van haar honden is heel belangrijk.
Tot
ze op Facebook herinneringen kreeg en oudere filmpjes van wedstrijden
bekeek. Ze telde de symptomen bij elkaar op en constateerde dat Knoxx,
voor hij zijn poot brak, al meerdere signalen vertoonde dat er iets
mis was:
•
Hij zette vaak te vroeg in voor een sprong (Early Takeoff Syndrome),
waardoor hij soms op de latten sprong in plaats van eroverheen. Hij
schatte de afstand verkeerd in.
• Knoxx had veel verkeerde sprongen in een wedstrijd, soms wel
50%.
• Hij liep in het dagelijks leven tegen bomen en andere obstakels
aan.
Dit
had allerlei gevolgen, waarvan sommige nogal zorgelijk waren:
• Lagere snelheid bij het afleggen van het parcours.
• Verwondingen en blessures.
• Gevaarlijke situaties.
• Onzekerheid.
Yannick
en Knoxx trainden regelmatig en probeerden verschillende technieken
uit. Ze begonnen weer vanaf de basis en werkten aan zijn sprongtechniek.
Ook paste Yannick de handling aan door Knoxx meer te begeleiden in het
parcours of hem juist meer zelfstandig te laten werken. Maar met de
jaren werden de problemen alleen maar erger.
“Inmiddels
is duidelijk waarom dit gebeurde, dat is wijsheid achteraf. Eerst leek
het wel dommigheid, nu weten we dat hij niet goed zag. Niet dat hij
rustiger aan deed overigens.”
Knoxx
had al een ogentest gehad, die gebruikelijk is voor sporthonden in Nederland.
Hierbij wordt voornamelijk getest op erfelijke oogafwijkingen en oogziektes.
Omdat Yannick vermoedde dat Knoxx geen diepte zag, heeft ze de test
uiteindelijk drie keer laten doen. Telkens weer kreeg ze de uitslag
dat er niets aan zijn ogen mankeerde.
Openbaring
Tijdens een wedstrijd in Luxemburg anderhalf jaar geleden, veranderde
alles. Yannick maakte kennis met een dame die twee honden bij zich had,
waarvan er één een bril droeg.
“Ik
heb haar het hemd van het lijf gevraagd. Alles wat zij vertelde kwam
exact overeen met de symptomen van Knoxx.”
Zij
verwees naar dierenarts Ariane Petzold in Aken, een oogspecialist voor
dieren. Yannick nam Knoxx daarop mee naar Duitsland, voor een retinoscopie.
Hieruit bleek dat Knoxx bijziend is: links heeft hij een sterkte van
-2 en rechts van -3. Om deze sterkte te corrigeren, heeft Knoxx een
bril nodig. Zijn glazen werden op maat gemaakt:
“Er
bestaat in de wereld maar een soort bril voor honden, de Doggles ILS
(Interchangeable Lens System) zonnebril, met uitneembare glazen. Deze
wordt in Amerika gemaakt als mode-item. Dierenarts Petzold geeft zo’n
bril mee aan een reguliere opticien, die brillenglazen voor honden maakt
die daarin passen.”
In
de periode dat de brillenglazen voor Knoxx werden gemaakt, liet Yannick
hem oefenen met het dragen van het montuur. Deze wordt met elastiek
achter de oren en onder de kin op zijn plaats gehouden.
“Het
was natuurlijk wennen, Knoxx vond het in het begin nogal raar. Maar
het is een heel brave hond. We hebben met hem geoefend en hij was er
snel aan gewend. In het begin leek het montuur hem te irriteren, maar
al snel niet meer.”
Veiligheid
en plezier
Sinds Knoxx zijn bril heeft, gebeuren er geen ongelukken meer.
“Met
de bril kan hij veilig sporten, maar ook veilig wandelen. Hoewel het
gezichtsveld kleiner is dan bij normaal zicht, kan Knoxx met zijn bril
weer hetzelfde als andere honden.”
Hij
hoeft de bril niet de hele dag op, alleen als het nodig is. De glazen
kunnen namelijk snel bekrassen en een hondenbril kost net zo veel als
een bril voor mensen. Loopt hij aan de riem, dan heeft hij de bril niet
nodig, maar met de bril op kan hij ook lekker los lopen. De bril hindert
hem dan niet:
“Het
helpt echt! Met zijn bril op doet hij inmiddels net zo gek en rent hij
net zo hard als voorheen, maar hij ziet tenminste wat hij doet, dus
hij maakt geen ongelukken meer.”
Geen
goedkeuring voor wedstrijden
Yannick is blij dat uiteindelijk de oorzaak van Knoxx’ problemen
ontdekt is, maar de bordercollie mag met een bril op geen wedstrijden
meer lopen. Hiervoor had Yannick een aanvraag met een goed onderbouwd
dossier ingediend bij de agility-commissie. Men leek in eerste instantie
geïnteresseerd en het dossier werd een half jaar bestudeerd, maar
daarna werd het verzoek om Knoxx tot wedstrijden toe te laten afgewezen.
Dit vindt Yannick heel jammer, ze is ervan overtuigd dat meer honden
baat kunnen hebben bij een bril en prima op wedstrijdniveau kunnen functioneren:
“Er
zijn veel honden die dezelfde signalen als Knoxx vertonen, maar waarvan
de eigenaren (nog) niet weten wat de dieren precies mankeren. Het is
heel sneu, omdat ik weet dat het juist veel gevaarlijker is om honden
die slecht zien in de sport te houden. Maar bijziendheid bij honden
is helaas nog erg onbekend.”
Yannick
wil daarom graag meer bekendheid geven aan de ongemakken die honden
ondervinden als ze bijziend zijn en aantonen dat een bril hierbij kan
helpen. Momenteel richt ze zich, samen met bedrijf Orthopedieren in
Chaam, op het produceren van hondenbrillen in Nederland, speciaal gericht
op de behoeften van sporthonden. Ook voor thuissituaties kan zo’n
bril echter een geschikt hulpmiddel zijn en verwondingen helpen voorkomen:
“Op
YouTube zijn video’s te zien die zogenaamd grappig zijn, bijvoorbeeld
van een hond die een aanloop neemt naar de bank en dan volledig mis
springt. Ik vrees dat zulke honden zich niet vergissen, maar hetzelfde
hebben als Knoxx.”
Gepensioneerd
Inmiddels sport de zesjarige Knoxx niet meer actief. Bij de botsing
met de fietsers heeft hij zijn rug dusdanig bezeerd, dat hij een blessure
aan zijn ruggengraat heeft opgelopen waar hij nu last van heeft. Hij
heeft wel rust gehad en op de röntgenfoto’s was na het ongeluk
niets te zien, maar er is spondylose ontstaan. Momenteel is zijn rug
wat instabiel en bij te veel belasting kan de tussenwervel gaan bewegen.
Dat is pijnlijk.
“Dat
is heel jammer, net nu we eindelijk de oplossing voor zijn slechte zicht
hebben. Hij kan niet meer sporten, geen agility in ieder geval. Snuffelwerk
en speuren kunnen wel.”
Hoewel
spondylose chronisch is, zal zijn rug mettertijd stijver en stabieler
worden. Als huishond kan hij een normaal leven leiden, boswandelingen
maken en zwemmen zijn geen probleem.
“Maar
af en toe moeten we wel zeggen tot hier en niet verder, want zelf gaat
hij door. Knoxx is een hond die je tegen zichzelf in bescherming moet
nemen.”
Met
zijn bril op ziet Knoxx er niet alleen stoer uit, hij is ook een echte
trendsetter. Yannick weet zeker dat een bril voor meer honden, zowel
in de sport als in thuissituaties, een goede oplossing is. Ze hoopt
dan ook van harte dat de wedstrijdcommissie honden met bril alsnog een
kans wil geven op het sportveld.